Rehabilitacja ortopedyczna

Rehabilitacją ortopedyczną nazywamy przywracanie funkcji narządu ruchu oraz aktywności życiowych utraconych wskutek urazów, chorób, zmian wrodzonych i nabytych układu kostno-stawowego i mięśniowego. W przypadku wad nabytych i rozwojowych u dzieci proces usprawniania ortopedycznego, wykorzystuje zjawiska kompensacyjne i adaptacyjne, tworzy warunki takiego kształtowania się narządu ruchu, by kompensowały one maksymalnie nierozwinięte jego funkcje i zmiany anatomiczne.

Rehabilitacja ortopedyczna obejmuje swoim działaniem też rehabilitację pourazową narządu ruchu, a wiec traumatologiczną

Rehabilitacja ortopedyczna dotyczy osób w trakcie lub po zakończeniu leczenia ortopedycznego:

• następstw urazów narządu ruchu,
• następstw choroby zwyrodnieniowej narządu ruchu,
• po operacjach naprawczych narządu ruchu, przede wszystkim implantacji protez stawowych,
• wad wrodzonych i rozwojowych narządu ruchu powstałych w życiu płodowym, po urodzeniu, w okresie wzrostu, rozwoju i starzenia się człowieka,
• zapaleń i następstw zapaleń swoistych, nieswoistych i odczynowych narządu ruchu,
• zniekształceń i dysfunkcji narządu ruchu po porażeniach wiotkich i spastycznych,
• następstw chorób nowotworowych narządu ruchu,
• następstw zaburzeń hormonalnych, odżywczych i chorób układowych w obrębie narządu ruchu.

W następstwach lekkich zmian pourazowych typu skręcenia, przeciążenia w obrębie stawów, naderwania ścięgien, stłuczenia tkanek miękkich, zabiegi z zakresu fizjoterapii nierzadko znajdują zastosowanie jako podstawowe leczenie. Krioterapia miejscowa, elektroterapia, laseroterapia niskoenergetyczna, magnetoterapia z zastosowaniem zmiennego pola magnetycznego niskiej częstotliwości, masaż, ćwiczenia izometryczne, czynne wolne włączane są bezpośrednio po urazie, celem zniwelowania obrzęku, krwiaka i zmniejszenia dolegliwości bólowych. Zastosowanie w okresie wczesnym zabiegów fizykalnych prowadzi do skrócenia okresu leczenia podstawowego zmian pourazowych. Po przebytych złamaniach kości, zwichnięciach stawów, wymagających leczenia operacyjnego lub dłuższego unieruchomienia, wczesna rehabilitacja jest nieodzowną składową leczenia podstawowego w celu zmniejszenia skutków ubocznych wynikających z przebytego urazu, unieruchomienia, lub leczenia operacyjnego. Po zakończeniu leczenia podstawowego, rehabilitacja eliminuje lub zmniejsza skutki przebytego urazu oraz skutki uboczne realizowanego leczenia.

Rehabilitacja ortopedyczna obejmuje osoby leczące chorobę zwyrodnieniową stawów i jest nieodzowną składową leczenia chirurgicznego. W okresie bezpośrednio pooperacyjnym dużą wartość ma rehabilitacja profilaktyczna. Wczesna rehabilitacja zapobiega powikłaniom zatorowo-zakrzepowym, powikłaniom oddechowo-krążeniowym, a jej cel stanowią szybka pionizacja i uruchomienie chorego poddanego zabiegowi ortopedycznemu. Właściwą rehabilitację ortopedyczną planuje się w optymalnym okresie, po wygojeniu ran, a jej cel to odbudowa masy mięśniowej, poprawa funkcjonalna chorego poddanego leczeniu ortopedycznemu.

W rehabilitacji ortopedycznej wykorzystujemy zaopatrzenie rehabilitacyjne (zaopatrzenie ortopedyczne oraz sprzęt pomocniczy)
Proces rehabilitacji ortopedycznej obejmuje też edukację dotyczącą umiejętnego stosowania zaopatrzenia rehabilitacyjnego.

Cele rehabilitacji ortopedycznej

Głównym celem rehabilitacji ortopedycznej jest uzyskanie maksymalnie korzystnej funkcji narządu ruchu oraz poprawa ogólnej wydolności organizmu poprzez:

• uzyskanie zmniejszenie dolegliwości bólowych w obrębie stawów, ścięgien i mięśni,
• poprawę zakresu ruchomości w obrębie stawów,
  poprawę koordynacji ruchowej,
• uzyskanie stabilności stawowej,
• zwiększenie siły mięśniowej,
• poprawienie funkcji chwytnej i manipulacyjnej ręki lub maksymalnie
• dobre skompensowanie tych funkcji,
• skompensowanie funkcji chwytnych w przypadku braku lub utraty kończyn górnych za pomocą stóp,
• umiejętne wykorzystanie zaopatrzenia rehabilitacyjnego w przypadkach koniecznych do poprawienia funkcji narządu ruchu

Rehabilitacja ortopedyczna musi też uwzględnić potrzeby ogólnoustrojowe, a więc wpływać na poprawę ogólnej wydolności krążeniowo-oddechowej

W rehabilitacji ortopedycznej pooperacyjnej uwzględnia się ochronę pacjenta przed powikłaniami wczesnymi lub późnymi wynikającymi z podstawowej choroby i przebytego leczenia operacyjnego.

Rolą rehabilitacji ortopedycznej w leczeniu zachowawczym jest kontynuacja prowadzonego leczenia celem uzyskania maksymalnie dobrego efektu końcowego oraz uniknięcia powikłań wynikających z unieruchomienia, ograniczeń ruchomości czy innych szkód wyrządzonych chorobą lub przebytym urazem.