Rehabilitacja neurologiczna

Rehabilitacja neurologiczna to zespół działań, które mają na celu poprawę sprawności i umożliwienie jak najlepszego, samodzielnego funkcjonowania pacjentów z rozmaitymi chorobami i deficytami neurologicznymi. Działania te obejmują m.in. fizjoterapię, psychoterapię i konsultacje logopedyczną.
Rehabilitację neurologiczną można zdefiniować jako szereg ziałań, proces, których celem jest optymalizacja udziału i funkcjonowania danej osoby w społeczeństwie. Wiąże się to również z przywróceniem możliwie najwyższej jakości życia. Formułowane cele krótko i długofalowe należy opierać o funkcjonowanie społeczne, sprawność funkcjonalną oraz sferę psychologiczną. Ze względu na charakter uszkodzeń spotykanych w obszarze neurologii należy zaznaczyć, że sukcesem terapeutycznym bardzo często jest zarówno wyraźna poprawa sprawności funkcjonalnej, jak i utrzymywania zdobytej sprawności na tym samym poziomie.

Wczesna rehabilitacja neurologiczna to niemal gwarancja poprawy sprawności funkcjonalnej

Stanowi to główną składową postępowania leczniczego w przypadku bardzo wielu różnych schorzeń.
Do podstawowych wskazań zastosowania rehabilitacji neurologicznej należą:

• stan po operacji guza mózgu,
• choroba Parkinsona,
• stwardnienie rozsiane,
• stan po udarze mózgu,
• stan po urazie czaszkowo-mózgowym,
• zespół Downa,
• polineuropatie,
• porażenie nerwu twarzowego typu Bella,
• mózgowe porażenie dziecięce,
• niepełnosprawności sprzężone,
• zespół Brown-Sequarda,
• rdzeniowy zanik mięśni (SMA)

Rehabilitacja neurologiczna jest podzielona na wczesną oraz przewlekłą. Dobór właściwej jest uzależniony od jednostki chorobowej, a działania powinny być zaplanowane w sposób zindywidualizowany. Kolejnym założeniem jest maksymalne ograniczenie niekorzystnych rezultatów funkcjonalnych.
Rehabilitacja przy schorzeniach neurologicznych musi składać się z działań specjalistów z różnych dziedzin, to także decyduje o jej skuteczności. Taki zespół składa się z: fizjoterapeuty, psychologa, neurologopedy, lekarza rehabilitacji, a w przypadku obecności schorzeń współistniejących – także innych specjalistów.
Nie bez znaczenia pozostaje także miejsce i atmosfera, w jakiej odbywają się zabiegi oraz cały proces usprawniania. Na jego skuteczność wpływa również poziom kompetencji ludzi tworzących zespół terapeutyczny oraz sprzęt użyty do rehabilitacji neurologicznej. Udowodniono, że odpowiednio wcześnie rozpoczęta interwencja w przypadku chorób neurologicznych może pomóc w całkowitym odzyskaniu sprawności funkcjonalnej lub przynajmniej mocno ograniczyć negatywne skutki schorzeń.

Wśród szerokiej gamy metod oraz możliwości rehabilitacji wyróżnia się kilka szczególnie skutecznych. Mowa tutaj o:

• metodzie Bobath,
• metodzie Vojty,
• MAES,
• terapii wymuszonej koniecznością,
• Integracji Sensorycznej,
• FDM Neuro,
• metodzie PNF,
• elektrostymulacji funkcjonalnej,
• wykorzystaniu seryjnego gipsowania,
• pionizatorów oraz sprzętów zaopatrzenia ortopedycznego typu ortezy, gorsety, kamizelki usztywniające, aparaty odwodzące stawy biodrowe, siedziska.

Fizjoterapia w neurologii i neurochirurgii to nie tylko zastosowanie ćwiczeń podczas wizyty u terapeuty.

Usprawnianie wiąże się z całkowitą zmianą dotychczasowego trybu życia. W grę wchodzi modyfikacja nawyków czy pozbywanie się barier architektonicznych. Wymaga to zarówno od pacjenta, jak i jego najbliższych, adaptacji do nowych warunków. Fizjoterapeuta jest osobą, która pomaga uzyskać wskazówki, jak do takich modyfikacji doprowadzić. Jest to bardzo ważne, gdyż może się okazać, że takie zmiany wpływają pozytywnie na osiąganie nowych celów funkcjonalnych oraz utrzymywanie dotychczasowej sprawności bez utraty osiągniętych efektów.